مقدمه
روز جهانی بهداشت قاعدگی روزی است که در ۲۸ می (۷ خرداد) در سراسر جهان برای افزایش آگاهی در جامعه در مورد دوره قاعدگی و حمایت از حق دسترسی تمام زنان به سلامت قاعدگی برگزار میشود. قاعدگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی و نشانه سلامت باروری است، بااینحال در بسیاری از کشورها، موضوعی تابو است. درواقع، در چندین بخش از جهان، قاعدگی هنوز بهعنوان چیزی شرمآور و کاملاً خصوصی تلقی میشود. این وضعیت را میتوان ناشی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و مذهبی دانست. نکته اصلی گرامی داشت چنین روزی این است که به جای پنهان کردن دوره قاعدگی و احساس شرم از آن باید اطلاعات دقیق در مورد سلامت قاعدگی و شکستن تابوهای مربوط به آن در جامعه افزایش یابد و اطمینان حاصل شود که زنان، دختران و سایر افرادی که در سراسر جهان پریود میشوند، بتوانند به صور آشکار و راحت در مورد قاعدگی خود و چالشهای مربوط به آن صحبت کنند. در ادامه این مقاله به کمپین دستبند قاعدگی خانه خلاقیت طاقه چیان، راهکارهایی برای حال خوب در دوره قاعدگی و توصیههای بهداشتی این دوران میپردازیم.
تاریخچه روز بهداشت قاعدگی
برای نخستین بار در سال ۲۰۱۴ در تاریخ ۲۸ می توسط (WASH United) که یک سازمان غیردولتی مستقر در آلمان است، یک ایونت برای جلب توجه به اهمیت بهداشت قاعدگی و ترویج دسترسی به سلامت قاعدگی برگزار شد. بسیاری از افراد در آن تاریخ در سراسر جهان نسبت به این اتفاق واکنش نشان داده و اولین راهپیماییها، نمایشگاههای عکس و فیلم، همایشها و سخنرانیها شکل گرفت. بازخوردهای مثبتی که این ایونت برای برگزارکنندگان آن به دنبال داشت، این سازمان تصمیم گرفت یک روز جهانی برای بهداشت قاعدگی تعیین کند. روز ۲۸ ماه می را به دلیل آنکه معمولاً چرخه قاعدگی زنان ۲۸ روزه است و به طور میانگین هر خانم در ماه ۵ روز پریود را تجربه میکند، ماه پنجم سال میلادی یعنی ماه می برای این مناسبت جهانی انتخاب شده است. بعدها سازمانهای جهانی مثل صندوق سازمان ملل متحد، یونیسف نیز به این رویداد پیوستند و این کمپین، حالا دیگر به مناسبتی سالانه تبدیل شده است.
کمی حس و حال خوب
قبل از آنکه به بحث دانستنیهای بهداشت قاعدگی بپردازیم، به سراغ یکسری راهکارهای صمیمی برای تجربه احساس خوب در طول دوره قاعدگی میرویم. سعی کنید بهطور منظم استراحت کنید. خواب کافی به شما کمک میکند انرژی و تناسباندام خود را حفظ کنید. دوش آب گرم تا حد زیادی باعث آرامش شما میشود. روشهای تسکین استرس مانند تمرینات تنفسی عمیق، یوگا یا ماساژ میتواند به شما در استراحت کمک کند.
هیدراتاسیون را نادیده نگیرید. نوشیدن مقدار زیادی آب به بدن شما کمک میکند تا تعادل رطوبت در بدن شما حفظ شود. همچنین یک رژیم غذایی سالم و متعادل به شما این امکان را میدهد مواد مغذی موردنیاز بدن خود را دریافت کنید. مصرف غذاهایی که حاوی آهن و ویتامینهای گروه ب هستند در طول دوره قاعدگی بسیار مهم است. ورزش و تمرینات سبک منجر به بهبود گردش خون و باعث کاهش استرس میشود. بااینحال اگر احساس خستگی میکنید از ورزش بیشازحد خودداری کنید.
ما در خانه خلاقیت طاقهچیان نیز به شما توصیه میکنیم سعی کنید خودتان را سرگرم کنید. درگیر شدن در فعالیتهایی که برای شما لذتبخش خواهد بود و شما را از استرس مداوم و فکر کردن به درد دور میکند بسیار کمککننده خواهد بود. گاهی رفتن به یک گوشه آرام و خواندن کتاب موردعلاقه، گوش دادن به موسیقی دلچسب، رفتن به کافه و نوشیدن یک فنجان قهوه یا دمنوش، یک خرید لذتبخش، تنفس هوای تازه و راه رفتن در طبیعت میتواند انرژی شما را بالا ببرد و خلقوخوی شما را بهبود بخشد.
دانستنیهای بهداشت قاعدگی
چرخه قاعدگی یک فرآیند بیولوژیکی ماهانه است که در آن رحم خون و بافتها را تخلیه میکند. این روند معمولاً در مرحله پیش از نوجوانی شروع میشود و برای اکثر افراد با یائسگی در اواخر دوران میانسالی به اوج خود میرسد. برای بسیاری از زنان، چرخه قاعدگی میتواند زندگی روزمره آنها را مختل کند و باعث ناراحتی در انجام کارهای روزمره شود. درحالیکه ناراحتیهایی مانند گرفتگی عضلانی، درد، خستگی عمومی و آکنه بخشی منظم از چرخه قاعدگی هستند، اگر بهداشت مناسب قاعدگی رعایت نشود، میتواند مسیر خطرناکی به خود بگیرد. در اینجا چند نکته بهداشتی قاعدگی آورده شده است که برای در امان ماندن از عفونت و بیماری در طول قاعدگی باید رعایت شود.
محصولات بهداشتی قاعدگی را مرتب عوض کنید
خون قاعدگی پس از خروج از بدن به ارگانیسمهای ذاتی بدن آلوده میشود. این قانون حتی برای روزهایی که خونریزی زیادی ندارید اعمال میشود، زیرا پد شما هنوز مرطوب است و ارگانیسمهایی از واژن، عرق از اندام تناسلی شما و غیره وجود دارد. زمانی که این موجودات برای مدت طولانی در یک مکان گرم و مرطوب باقی میمانند تمایل به تکثیر دارند و میتوانند منجر به شرایطی مانند عفونت مجاری ادراری، عفونتهای واژن و بثورات پوستی شوند.
زمان استاندارد تعویض نوار بهداشتی 4 تا 6 ساعت در طول روز است. به دلیل فعالیت زیاد در طول روز، خونریزی بیشتر است، بنابراین این دوره زمانی هر ۴ ساعت و در طول شب، به دلیل سطح فعالیت کم، خونریزی کاهش مییابد، بنابراین میتوان آن را پس از ۶ ساعت تعویض کنید. تامپون ها نیز حتماً باید بین ۲ تا ۴ ساعت یکبار تعویض شوند، زیرا اگر برای مدت طولانی در واژن قرار داده شود، میتواند وضعیتی به نام TSS یا سندرم شوک سمی ایجاد کند، وضعیتی که در آن باکتریها به بدن نفوذ میکنند و منجر به عفونت شدید میشود که میتواند به بدن سرایت کرده و نیازمند به درمان فوری آن باشد و میتواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود.کاپهای قاعدگی را هر روز پس از استفاده تمیز کنید. کاپهای قاعدگی را پس از شستشوی کامل، آنها در آب جوش به مدت یک تا دو دقیقه ضدعفونی کنید. اکثر لباسهای زیر پریود قابلاستفاده مجدد و با ماشین لباسشویی قابل شستشو هستند. دستورالعملهای محصول در مورد بهترین روش تمیز کردن آن را دنبال کنید.
لباس راحت و سبک بپوشید
پوشیدن لباس راحت در طول سیکل قاعدگی نه تنها میتواند شما را آرام کند، بلکه نقش مهمی در حفظ بهداشت قاعدگی دارد. فرد باید اطمینان حاصل کند که لباس روی بدن سبک است و با آن راحت است که حداکثر سهولت حرکت را فراهم میکند. لباسهای تنگ میتوانند باعث ایجاد استرس در بدن و در نتیجه عرق کردن شوند و به بستری مناسب برای رشد باکتریهای عفونی تبدیل شوند. لباس و لباسزیرهای نخی برای پوشیدن در دوره قاعدگی بسیار توصیه میشود.
خود را بهطور منظم بشویید
هنگام قاعدگی، خون تمایل دارد وارد فضاهای کوچکی مانند پوست بین لابیاها یا پوسته اطراف دهانه واژن شود و همیشه باید این خون اضافی را بشویید. این عمل همچنین بوی بد ناحیه واژن را از بین میبرد. بنابراین، مهم است که واژن و لابیای خود (بخش بیرون زده اندام تناسلی زنان) را قبل از تعویض پد جدید بهخوبی بشویید. اگر نمیتوانید قبل از تعویض خود را بشویید، مطمئن شوید که با استفاده از حولههای کاغذی، نواحی را پاککنید.
از صابون یا محصولات شیمیایی استفاده نکنید
واژن مکانیسم پاکسازی خاص خود را دارد که در تعادل بسیار خوبی از باکتریهای خوب و بد عمل میکند. این مواد شیمیایی میتوانند باعث تحریک در ناحیه تناسلی و درنتیجه خارش و حتی ترشحات شدیدتر واژن شوند. بنابراین، درحالیکه مهم است که در این مدت بهطور منظم خود را بشویید، تنها چیزی که نیاز دارید مقداری آب گرم است. میتوانید از صابون در قسمتهای خارجی استفاده کنید اما از آن در داخل واژن خود استفاده نکنید.دستمال مرطوب و سایر محصولات نرم بدون مواد شیمیایی نیز جایگزین مناسبی برای محصولات شیمیایی هستند.
از تکنیک شستشوی مناسب استفاده کنید
همیشه ناحیه را با حرکتی از واژن تا مقعد بشویید یا تمیز کنید. هرگز در جهت مخالف شستشو نکنید. شستشو در جهت مخالف میتواند باعث تجمع باکتریهای مقعد در واژن و مجرای ادرار شود و منجر به عفونت شود. حولههای کاغذی برای پاک کردن آب اضافی پس از شستن اندامهای خصوصی مناسب هستند. بهتر است برای این کار از دستمال توالت استفاده نکنید زیرا در هنگام تماس با آب تمایل به ریزش و پاره شدن دارد.
محصولات بهداشتی استفاده شده خود را بهدرستی دور بیندازید
ضروری است که پد بهداشتی یا تامپون های استفاده شده خود را بهدرستی دور بیندازید زیرا میتوانند عفونت را گسترش دهند و بوی بسیار بدی خواهند داشت. قبل از دور انداختن آن را بهخوبی بپیچید که بو و عفونت از بین برود. توصیه میشود از انداختن پد یا تامپون در توالت خودداری کنید چراکه ممکن است در آن گیرکرده و عملکردش را مختل کند. مهمتر از آن، ضروری است که پس از دور انداختن، دستهای خود را بهخوبی بشویید، زیرا احتمالاً هنگام دور انداختن آن، قسمت استفادهشده از پد یا تامپون را لمس میکنید.
در هر زمان فقط از یک روش بهداشتی استفاده کنید
بهمنظور افزایش جذب خون، بسیاری از زنان از ترکیباتی مانند دو پد یا یک تامپون و یک پد استفاده میکنند. این ممکن است در بهبود جذب خون مؤثر باشد، اما ممکن است متوجه پر شدن آنها نشوید. این یک خطر عمده بهداشت قاعدگی است و میتواند منجر به راش و حتی عفونت شود. در عوض استفاده از تنها یک پد یا یک تامپون توصیه میشود، زیرا میدانید که محصول پر شده و بهموقع آن را تعویض کنید. بهترین نکته در اینجا این است که سعی کنید از یک مارک استفاده کنید تا بدانید که آیا به نیازهای شما کمک میکند یا خیر. جابهجایی مکرر بین برندها میتواند باعث ناراحتی شما شود، زیرا برندها بهاندازه افراد منحصربهفرد و برای هرکسی متفاوت هستند.
بهطور منظم حمام کنید
برای برخی ممکن است احمقانهترین توصیه به نظر برسد، اما در برخی فرهنگها اعتقاد بر این است که زن نباید در طول دوره قاعدگی خود استحمام کند. این افسانه بر این واقعیت استوار بود که در زمانهای قدیم زنان مجبور بودند در فضای باز یا در آبهای معمولی مانند رودخانه یا دریاچه حمام کنند. اما با لولهکشی داخلی، حمام کردن بهترین کاری است که میتوانید برای بدن خود در طول دوره قاعدگی انجام دهید. حمام کردن نهتنها بدن شما را تمیز میکند، بلکه به شما این فرصت را میدهد که اندامهای خصوصی خود را بهخوبی تمیز کنید. همچنین به تسکین دردهای قاعدگی، کمردرد و بهبود خلقوخوی شما کمک میکند و باعث میشود کمتر احساس نفخ کنید. برای تسکین کمردرد و دردهای قاعدگی، کافی است زیر دوش آب گرم که به سمت کمر یا شکم شما باشد، بایستید. در پایان آن احساس بسیار بهتری خواهید داشت.
قاعدگی خود را پیگیری و نظارت کنید.
وقتی پریود میشوید، ضروری است که از قبل آماده باشید. مهم است که نوار بهداشتی یا تامپون اضافی در یک کیسه یا دستمالکاغذی تمیز، یک حوله نرم، مقداری دستمالکاغذی یا حوله، ضدعفونیکننده دست، یک میان وعده سالم، بطری آب آشامیدنی و یک داروی تسکیندهنده درد همراه خود داشته باشید. نیاز است که پدها یا تامپون های خود بهطور منظم تعویض کنید، بنابراین نیاز به تعداد اضافی دارید. مهمتر از آن، نگهداری صحیح آنها بهگونهای باید باشد که آلوده نشوند. پدها یا تامپونهایی که خارج از کیسه تمیز در کیف شما باقی میمانند نیز میتوانند منجر به عفونتهایی مانند عفونت ادراری (عفونت دستگاه ادراری) یا عفونتهای واژن شوند.
چرخه قاعدگی شما یک نشانگر ارزشمند برای سلامت کلی شما است. پریودهای نامنظم میتواند نشانه بیماریهایی مانند دیابت، اختلال عملکرد تیروئید و بیماری سلیاک باشد. شما میتوانید قاعدگی خود را در تقویم یا با برنامهای روی گوشی خود که برای این منظور طراحیشده است، ردیابی کنید. برای معاینه سالانه خود به پزشک زنان مراجعه کنید. یک معاینه سالانه و یک چک آپ کامل شامل آزمایش پاپ اسمیر، معاینه لگن و معاینه پستان است. این معاینات برای سلامت باروری ضروری هستند زیرا میتوانند علائم اولیه سرطان یا سایر مشکلات سلامتی را پیشگیری کنند. اگر تغییر در بو، درد شدید یا غیرعادی، یا علائم پریود شدیدتر از حد معمول (مانند خونریزی شدیدتر یا دورههای طولانیتر) دارید، با پزشک مشورت کنید.
دستبندهای قاعدگی، نماد و کمپین خانه خلاقیت طاقه چیان
دستبند قاعدگی اکنون به نمادی جهانی تبدیلشده تا بیان کند هیچکس مجبور نیست قاعدگی خود را پنهان کند. در بسیاری از کشورها افراد شرکتکننده در سمینارها و وبینارهای مختلف مرتبط با روز جهانی بهداشت قاعدگی با این دستبندها ظاهر میشوند چنانچه در آلمان، بیش از 30 نماینده پارلمان سلفی خود را با دستبند قاعدگی منتشر کردند. این دستبند از 28 مهره سفید و ۵ مهره قرمز تشکیل شده است. 28 نشاندهنده طول متوسط چرخه قاعدگی، 5 برای میانگین طول دوره است.
خانه خلاقیت طاقه چیان در راستای مسئولیتهای اجتماعی خود، مصادف با روز جهانی بهداشت قاعدگی، برای تمام همراهانی که در این رویداد از مجموعه ما خرید داشته باشند یک دستبند قاعدگی بهعنوان هدیه تقدیم میکند. ما در مجموعه طاقه چیان امیدواریم آگاهی جامعه از بهداشت قاعدگی زنان و چالشهایی که در طول دوره قاعدگی با آن مواجه هستند، روز به روز افزایش یابد. ما نیز در کنار شما و صدای شما هستیم.