اگر قسمت اول مقاله روانشناسی رنگهای مجله خانه خلاقیت طاقه چیان را مطالعه کرده باشید، راجع به این صحبت کردیم که رنگها میتوانند احساسات، رفتارها، ادراکات و نگرشهای انسانی را تحتتأثیر قرار دهند، در نتیجه در علم روانشناسی رنگها برای هر رنگ نماد و معنای خاصی در نظر گرفتهاند و از این علم به طور گسترده در زمینههای مختلف از جمله بازاریابی، طراحی، هنر و درمان برای جلب توجه، رساندن پیام مورد نظر، تأثیر بر واکنشهای انسانی و ایجاد تجربههای خاص استفاده میشود. در قسمت اول این مقاله رنگهای قرمز، سبز، زرد، آبی و خاکستری را بررسی کردیم و در قسمت دوم سایر رنگها را مورد بررسی قرار میدهیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
نارنجی
یکی از رنگهایی که معمولاً برای نشان دادن شعلههای آتش استفاده میکنند رنگ نارنجی است. نارنجی یک رنگ گرم و پر حرارت است که از ترکیب دو رنگ زرد و قرمز حاصل میشود به همین دلیل دارای ویژگیهایی از هر دو رنگ است. این رنگ معمولاً احساساتی از جمله انرژی، شادابی، سرزندگی و امیدواری را منتقل میکند. به همین علت این رنگ در لباسهای ورزشی نیز محبوبیت خاص خود را دارد. روانشناسان معتقدند که رنگ نارنجی اکسیژن رسانی و فعالیت مغز را افزایش داده و بسیار محرک و اشتها برانگیز است و رنگ میوههای تازه و رسیده است. به همین دلیل در صنایع غذایی جزو رنگهای پر طرفدار به حساب میآید. رنگ نارنجی در خود نوعی ماجراجویی را به دنبال دارد و بهسرعت نگاهها را به خود جذب میکند.
معمولاً از نارنجی برای بیان صمیمیت و دوستی استفاده میشود. افرادی که نارنجی میپوشند اهل تعاملات اجتماعیاند و از حضور در اجتماعات لذت میبرند و افرادی برونگرا محسوب میشوند. نارنجی نماد خوشبینی است و افراد نارنجیپوش هم معمولاً در جمعها حامل احساس سرزندگی و انرژی مثبت هستند. اعتمادبهنفس بالایی دارند و از مورد قضاوت قرار گرفتن هراسی ندارند. رنگ نارنجی در کنار پر شور و هیجانانگیز بودن در سایههای تیرهتر یادآور خزان و فصل پاییز است و حتی در خود کمی حس دلگیر و غمانگیز غروب خورشید را نیز دارد. همچنین نارنجی کدر میتواند نشانهای از تکبر و غرور باشد.
سفید
سفید در درجه اول نماد پاکی، معصومیت و خلوص است. علت آنکه لباس عروسها به رنگ سفید است را به نوعی اشاره به پاکدامنی و بیگناهی آنها دانست و از طرفی دیگر سفید رنگ سرآغاز و یک شروع تازه است. شکوفههای درختان در فصل بهار که فصل نو شدن است به رنگ سفید نمایان میشوند و اشاره به آغاز یک زندگی تازه برای تازه عروسها و حس نو شدن و سرزندگی به همراه دارد. سفید عاری از هر گونه لک و کثیفی است و نماد تمیزی و پاکیزگی به شمار میرود. به همین دلیل در مراکز درمانی، روپوش پزشکان و پرستاران و تبلیغات لوازم بهداشتی این رنگ محبوبیت دارد. سفید نماد نور و روشنایی است و به عنوان نمایندهای از نور خورشید و افکار مثبت به کار میرود. این نور و روشنایی به طور طبیعی به مفهوم صلح هم راستا هستند و به تعبیری دیگر سفید نماد صلح، برابری و وحدت است. در گذشته در زمانهای جنگ زمانی که پرچم سفید برافراشته میشد به معنای اعلام آتش بس بود.
رنگ سفید کاملترین و خالصترین رنگها و نماد کمال است. افراد سفید پوش معمولاً دوست دارند تا در کسب خصوصیات اخلاقی ممتاز و پیشتاز باشند و بسیار کمال گرایند و با نقصها و کمبودها به سختی کنار میآیند. رنگ سفید در لباس رنگی کلاسیک و رسمی است که میتواند حس قدرت، و اعتمادبهنفس را منتقل کند. رنگ سفید جنبههای منفی نیز دارد. عدهای آن را نماد ناباروری میدانند و معتقدند که استفاده بیش از اندازه از رنگ سفید در انسان احساس پوچی، انزوا و تنهایی به وجود میآورد و کسانی که زیاد از رنگ سفید در لباسهایشان استفاده میکنند معمولاً انسانهایی از لحاظ اجتماعی سرد و دیرجوش هستند.
بنفش
در زمانهای گذشته به علت آنکه تهیه رنگ بنفش کاری دشوار بود، پارچهها و لباسهایی به رنگ بنفش نشانهای از سلطنت و ثروت بودند و به عنوان نماید از اعتبار، موفقیت و جایگاه بالا اجتماعی تبدیل شدند؛ اما رفتهرفته رنگ بنفش در دسترس عموم قرار گرفت و معنای آن تغییر کرد. البته ناگفته نماند که بنفش همچنان میان افراد سلطنتی محبوبیت دارد. بنفش از ترکیب دو رنگ قرمز و آبی به دست میآید؛ بنابراین بنفش هم اغواگری و شور و حرارت قرمز را دارد و هم آرامش و سکون آبی را! نوعی آرامش توأم با جنبوجوش. در واقع ترکیب این ویژگیها بنفش را به رنگی رمزآلود تبدیل کرده است. بنفش نماد بیپروایی و جسارت است. افرادی که در لباسهایشان از بنفش زیاد استفاده میکنند، انسانهایی هستند که از واقعیتها فرار میکنند و تمایل دارند که در رؤیاهای جادویی سیر کنند. همچنین سایههای تیره بنفش میتواند نمادی از وحشت باشد. این ویژگی معمولاً در مراسم هالووین و موارد مرتبط با تاریکی و جادو قابل مشاهده است. ازاینرو از بنفش برای جادوگرها در قصهها و انیمیشنها نیز استفاده میشود و به نوعی آن را رنگ رویا و تخیل میدانند.
سایههای روشن رنگ بنفش به عنوان یک رنگ روحانی و معنوی شناخته میشود و با مفاهیمی چون صفا، عشق الهی، خلوص و تلاش برای کشف ذات بالاتر و اهداف والا و ارزشمند مرتبط است. همچنین بنفش با خلاقیت، هنر و فرهنگ مطابقت دارد و میتواند نمادی از اندیشههای نوآورانه و تواناییهای هنری باشد. این رنگ معنای نمادین دیگری هم دارد و آن برقراری هماهنگی و تعادل بین نیروهای مخالف است.
قهوهای
رنگ قهوهای از ترکیب دو رنگ مشکی و قرمز به دست میآید و جزو رنگهای گرم و خنثی محسوب میشود. رنگ قهوهای یادآور رنگ خاک است و خاک نماد و سمبل غنی و بارور بودن و یکی از قویترین اجزای طبیعت است؛ بنابراین کسانی که لباس قهوهای به تن میکنند در واقع انتقالدهنده حس اعتبار و متانت هستند و از طرفی دیگر خاک سرشار از آرامش است و تماشای رنگ قهوهای باعث به وجود آمدن حس آرامش، آسایش میشود. کوهها و زمین نیز به رنگ قهوهای هستند این میتواند حس اعتماد و اطمینان و همچنین قوی و پایدار بودن را منتقل کند. افراد قهوهای پوش سعی دارند خود را فردی استوار که تکیهگاه دیگراناند معرفی کنند.
از نظر روان شناسان رنگ قهوهای باعث میشود افراد واقعبینانهتر فکر کنند و در تصمیمگیریهایشان مسئولیتپذیر و وظیفهشناس باشند. افراد قهوهای پوش معمولاً انسانهایی اهل صرفهجویی هستند. آنها مادیگرا و اقتصادی فکر میکنند؛ اما در عین حال به کیفیت نیز اهمیت میدهند و سعی میکنند تا اعتدال را حفظ کنند. تناژهای تیره رنگ قهوهای باعث خستگی، غم، اندوه و افسردگی میشود استفاده بیش از اندازه از قهوهای همچنین میتواند کمی خشن و خالی به نظر برسد همچون یک بیابان وسیع!
مشکی
مشکی رنگی است که تمام فرکانسهای نوری را به خود جذب میکند و یکی دیگر از رنگهای خنثی محسوب میشود. مشکی رنگی ناشناخته و پنهان است و افرادی که به طور مرتب از رنگ مشکی در لباسهایشان استفاده میکنند معمولاً افرادی مرموز هستند که از بیان احساسات خود اجتناب میکنند. آنها جدی و محافظه کارند. رنگ مشکی نماد ثروت و قدرت نیز هست و در میان ثروتمندان و تاجران از محبوبیتی خاص برخوردار است و معمولاً در موقعیتهای رسمی تمایل دارند مشکی بپوشند تا حس جدی، مصمم و حرفهای بودن را به مخاطب خود القا کنند.
رنگی مشکی بیانگر هوش و درایت همراه با پیچیدگی است چرا که افراد مشکیپوش تمایل دارند تا کنترل امور و مسائل مختلف را به دست بگیرند. نوعی نماد استقلال و علاقه به تنهایی انجام دادن کارها. به همین دلیل در بین نوجوانان این رنگ بسیار محبوب است. آنها با پوشیدن لباسهای مشکی سعی دارند تا استقلال و شروع یک دوره جدید در زندگیشان را نشان دهند. رنگ مشکی باعث جذابیت میشود و به همین دلیل در صنعت خودروسازی طرفداران زیادی دارد. از آن جایی که لباسهای به رنگ مشکی انسان را لاغرتر نشان میدهد نشانه ظرافت نیز هست و هم چنین باعث ایجاد اعتمادبهنفس در فرد میشود. برخلاف سفیدی که نماد پاکی و صداقت است؛ اما مشکی نماد تیرگی، تاریکی، انحراف، خطرناک بودن و ناامیدی است و در دستهبندی دیگر افراد مشکیپوش درونگرا و گوشهگیر نیز تلقی میشوند. البته پیام رنگ مشکی در لباس بستگی دارد که شما آن را با چه رنگهای دیگر و با چه آیتمهایی استایل میکنید.
صورتی
رنگ صورتی ترکیبی از دو رنگ قرمز و سفید است و جزو طیفهای گرم دستهبندی میشود. صورتی را به دلیل آنکه رنگ گل رز است نماد عشق و علاقه بیقید و شرط میدانند. معمولاً افرادی که رنگ صورتی را دوست دارند، شخصیتی بامحبت و مهربان و البته بسیار حساس همراه با روحیات لطیف و احساسات قوی زنانه دارند. دلسوز هستند و به دیگران اهمیت میدهند. صورتی پوشان بسیار انسانهای خوشبینی هستند و سعی دارند همیشه جنبهٔ مثبت وقایع را ببینند.
روانشناسان معتقدند رنگ صورتی استرس و اضطراب را کاهش داده و باعث ایجاد آرامش میشود. از آن جایی که صورتی معمولاً موردعلاقه دختربچهها است به نشانهای از لطافت، پاکی و معصومیت تبدیل شده است و درعینحال نشاندهندهٔ آسیبپذیری، نابالغی و بیتجربگی است. صورتی نوعی امیدواری به یک نتیجه مثبت یا اتفاقی خوشایند را نوید میدهد. مانند اکثر رنگها سایههای تیرهتر رنگ صورتی میتواند تحریککننده یا تشدیدکننده احساسات باشد و استفادهٔ نادرست و غیراصولی آن در لباس ممکن است ظاهری سادهلوحانه یا ابلهانه به وجود آورد.